PROJECT
New Security Magazine 165 – februari 2023
dormakaba leverde ook de aangepaste systeemcomponenten zoals deurdrangers met glijarm, EM vasthoudmagneten, deursloten en -vergrendelingen en PHA 2500 paniekbaren.
Per leefgroep en gebouwdeel is er een vluchtdeur die toegang verleent naar een evacuatieplek op het platte dak.
Door SafeRoute is de vluchtdeur voor een geautoriseerd medewerker van De Berkjes een “dagdagelijkse” en eenvoudig te bedienen deur geworden.
Het nieuwe gebouw van OBC De Berkjes is gebaseerd op een doordacht loopplan van hoe bewoners, begeleiders enz. zich bewegen in een dergelijke omgeving (© Artemise-dormakaba).
De 21 vluchtdeuren werden voorzien van het SafeRoute systeem, zowel van het inbouwtype SafeRoute SCU-UP als het opbouwtype STL-G.
In het Brugse Observatie- en BehandelingsCentrum De Berkjes verblijven een 40-tal kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele stoornissen (GES). In de functionele nieuwbouw – een doordachte patchwork van aaneensluitende, kleinere gebouwen – werd inzake safety en security niets aan het toeval overgelaten. Bouwheer en architect zochten een oplossing om de vluchtdeuren elektrisch en conform EN 13637 te vergrendelen in de vluchtrichting en kwamen uit bij de dormakaba SafeRoute vluchtwegoplossing.
De historiek van De Berkjes gaat terug tot in 1959; er werd toen op dezelfde locatie één leefgroep opgestart. Sinds 2018 maakt de zorginstelling deel uit van vzw De Kade, waarin ook instellingen voor andere doelgroepen vertegenwoordigd zijn. Op campus De Berkjes bevinden zich, naast het nieuwe gebouw voor het Observatie- en BehandelingsCentrum (OBC), ook een basisschool voor BUSO en een dagtherapeutisch centrum. In het OBC kunnen de kinderen en jongeren – verdeeld over 4 leefgroepen tussen 3 en 18 jaar – maximaal 3 jaar verblijven. “Enkel indien er nog een ouderlijke context is, komt een kind of jongere in aanmerking. Bedoeling is dat hij of zij – na tijdelijk verblijf in De Berkjes – terug in de thuisomgeving terecht kan. Er is een uitgebreid team van begeleiders-specialisten: psychologen, opvoeders, psychiaters … Dit is een open instelling, wat impliceert dat we soms worden geconfronteerd met wegloopgedrag”, zegt Luc Synaeve, campusverantwoordelijke en Facilitair coördinator van OBC De Berkjes. Het nieuwe gebouw – naar een ontwerp van Gino Debruyne & architecten dat de architectuurwedstrijd voor dit project won – is gebaseerd op een doordacht loopplan van hoe bewoners, begeleiders enz. zich bewegen in een dergelijke omgeving. Dit werd architecturaal vertaald wat o.m. impliceert dat de kinderen van een bepaalde leefgroep zich, net zoals hun begeleiders, enkel bewegen in de ruimtes voor hen bestemd. Directie, facilitaire en externe medewerkers zitten in een afzonderlijk deel van het gebouw.
Voor het mechanisch vergrendelen van vluchtdeuren zijn er 2 Europese normen, namelijk EN 179 (nooddeuren in gebouwen met hoofdzakelijk gebruikers die bekend zijn met de mogelijke vluchtroutes in het gebouw – vluchtdeuren uitgevoerd met paniekslot en deurkruk) en EN 1125 (paniekdeuren bij openbaar gebruik – toepassing met paniekbaar). Bij deze 2 normen is de deur steeds te ontgrendelen in de vluchtrichting en is deze mechanisch vergrendeld van buiten naar binnen toe. Daarnaast is er de EN 13637 voor het elektrisch vergrendelen van vluchtdeuren in de vluchtrichting, de oplossing die in De Berkjes werd toegepast. De architect zocht namelijk een oplossing om vluchtdeuren elektrisch te vergrendelen van binnen naar buiten, maar in geval van paniek steeds en eenvoudig te openen in de vluchtrichting. “Of het nu gaat om een nooduitgang of een vluchtweg, gereguleerde toegangstijden of een vergrendelingsfunctie: het SafeRoute vluchtwegsysteem van dormakaba maakt het mogelijk om op een slimme manier aan deze vaak tegenstrijdige deurvereisten te voldoen”, zegt Antony Vandeplas, verantwoordelijk voor Marketing & Communicatie bij dormakaba Belgium. “In dit geval kan de vluchtdeur altijd manueel of via automatische detectie (brandcentrale) worden ontgrendeld. Ook als de stroom uitvalt, wordt ze ontgrendeld (van binnen naar buiten) en kan de deur aan de binnenzijde vrij worden bediend. Omgekeerd – van buiten naar binnen – is dit niet het geval – om inbraak te vermijden. Op die manier zijn zowel safety (de veiligheid van de mensen) als security (inbraakbeveiliging) verzekerd.”
Het nieuwe gebouw beschikt over meerdere buitendeuren in hout en aluminium kaderprofieldeuren met glas. Van deze buitendeuren werden 21 deuren als vluchtdeur uitgevoerd. Deze 21 vluchtdeuren werden voorzien van het SafeRoute systeem, zowel van het inbouwtype SafeRoute SCU-UP als het opbouwtype STL-G, verdeeld over de 4 afdelingen-leefgroepen. Per leefgroep en respectievelijk gebouwdeel is er een vluchtdeur die toegang verleent naar een evacuatieplek op het platte dak. De overige vluchtdeuren in hout zijn vlucht-, brand- of ‘combideuren’. “Eén van de pluspunten van dormakaba SafeRoute is dat het systeem niet afhankelijk is van het type deur. Het kan op alle deurtypes worden toegepast, zowel volblad- als profieldeuren, houten als metalen, enkel- als dubbelvleugelige vluchtdeuren”, aldus Johan Bruggeman, Account Manager Access Solutions bij dormakaba Belgium.
Het is wettelijk bepaald dat men vluchtdeuren moet voorzien in gebouwen, zodat de aanwezige personen bij een eventuele brand of panieksituatie het gebouw kunnen verlaten. Bouwtechnisch dient men dikwijls extra deuren te voorzien, die veelal enkel als vluchtdeur zullen dienen. Gezien men in een instelling zoals De Berkjes niet wenst dat de jongeren ongewenst het gebouw kunnen verlaten via deze vluchtdeuren, is het noodzakelijk dat deze vergrendeld worden in de vluchtrichting. Indien gewenst kan de vluchtdeur worden geopend, bijvoorbeeld bij toegang door één van de medewerkers van De Berkjes. Na de passage zal de deur opnieuw worden vergrendeld. Door SafeRoute is de vluchtdeur voor een geautoriseerd medewerker een “dagdagelijkse” en eenvoudig te bedienen deur geworden. Zo is het mogelijk om de vluchtdeur naar de personeelsparking als personeelstoegang te gebruiken, terwijl de jongeren zich via deze deur niet naar de parking kunnen begeven en dat bezoekers via deze deur geen toegang hebben tot het gebouw. Gezien het dagelijks gebruik van de vluchtdeuren minimaal is in De Berkjes, werd er voor een standalone uitvoering van de SafeRoute systemen geopteerd.
SafeRoute kan ook uitgebreid worden met dormakaba TMS Soft, waardoor de vluchtdeuren in een netwerk gekoppeld worden, centraal aangestuurd, en eventueel gekoppeld kunnen worden aan een gebouwenbeheersysteem. In grotere gebouwen waar de vluchtdeuren ook dagelijks als toegangsdeuren worden gebruikt door geautoriseerde personen, zoals in bijvoorbeeld luchthavens, ziekenhuizen, winkels, kantoorgebouwen, enz. is dit het geval. Hierdoor ontstaat een multifunctioneel systeem. De koppeling met de brandcentrale garandeert het automatisch ontgrendelen van de vluchtdeur bij brand of noodsituaties, zodat men ongehinderd het gebouw kan verlaten. Een koppeling met het toegangscontrolesysteem maakt het mogelijk om zowel een geautoriseerde toegang tot het gebouw te hebben als geautoriseerd het gebouw te kunnen verlaten. Door de koppeling aan een gebouwenbeheersysteem kan men het energieverbruik van het gebouw ook beter onder controle houden, door bijvoorbeeld de verwarming in de wintermaanden of de airconditioning tijdens de warme zomermaanden tijdelijk uit te schakelen als de vluchtdeuren worden geopend.
Voor De Berkjes leverde dormakaba ook telkens de aangepaste systeemcomponenten zoals de deurdrangers met glijarm (enkele en dubbele deuren), EM vasthoudmagneten, deursloten en -vergrendelingen en de PHA 2500 paniekbaren. “Voor een optimale werking van het SafeRoute systeem zijn – vooral in de opstartperiode – de nabijheid en de snelle service van de leverancier van de vluchtdeuroplossingen dormakaba belangrijk”, besluit Luc Synaeve.
Door Philip Declercq
